Ruli: Ramiz Alia ishte dinak dhe dredharak

Genc Ruli, anëtar themelues i PD-së, ka kujtuar mbrëmjen e kësaj të marteje në emisionin “Opinion” takimet që ka pasur me Ramiz Alinë. Në një rrëfim të rrallë, Ruli tregoi se komunikimet me Alinë kanë qenë shumë të vështira. Sipas tij, ai ishte dinak dhe dredharak.

“Absolutisht që jo. Dy tre biseda që i kam pasur me atë njeri, i kam pasur gjithmonë të vështira. Ishte gjithmonë dinak dhe dredharak në bisedë. Nuk të shihte në sy. Nuk rrezatonte fare tiparet e një lideri. Lideri përgjithësisht rrezaton vetësiguri dhe të imponon respekt”, tha Ruli.

Ruli ka qenë ministër i parë i Financave në qeverinë e stabilitetit ndërsa më vonë ka mbajtur sërish detyra të larta si ministër Ekonomie dhe Bujqësie.

Ruli tregon si u zgjodh Berisha në krye të PD-së: Ishte një figurë më tradicionale

Genc Ruli ka rrëfyer në mbrëmjen e kësaj të marteje se si u vendos Sali Berisha në krye të PD-së kur u krijua partia. Ruli tha gjatë intervistës së zhvilluar në emisionin “Opinion” se Berisha ishte një figurë tradicionale që filloi të ishte më i pëlqyeshëm tek njerëzit. Nga ana tjetër, një ndër themeluesit e PD-së tha se në garë ishte Gramoz Pashko, por sipas Rulit, ai nuk ishte i disiplinuar me vetveten.

“Te Saliu ka një kuptim më të mirë se si gjesohet pushteti dhe rrezatohet pushteti. Në fund të fundit që të të vijnë të tjerët nga mbrapa ti duhet të rrezatosh pushtet mbi ta dhe autoritet dhe karizëm. Njerëzit duan të gjejnë emëruesin e përbashkët tek lideri. Janë të ndryshëm mes tyre, por çfarë i bashkon ata, mund t’i bashkojë lideri. Tek Shqipëria e asaj kohe, figura më tradicionale që qe Saliu, megjithëse një intelektual i formuar dhe i pjekur, por më tradicionale nga formimi i tij rinor dhe pararinor filloi të tingëllonte më i pëlqyeshëm, sidomos për prurjet e ndryshme që vinin në PD.

Gramozi me liberalizmin e tij, me aristokracizmin intelektual të tij, me padurimin që kishte, me ngutjen që kishte dhe me një element që qe i natyrës së Gramozit, Gramozi nuk ishte shumë i disiplinuar me vetveten. Politika është një mekanizëm që kërkon disiplinë perfekte. Atë disiplinë duhet t’ia imponosh dhe vetes. Këto mund të kenë qenë rrjedhjet e vogla, por që dora dorës, pavarësisht se nuk pati luftë për pushtet, hija e këtij po bëhej më e rëndë se e të tjerëve (tek Sali Berisha), derisa më vonë u zyrtarizua në zgjedhjet që u bënë tek Pallati i Kulturës, ku faktikisht dolën në një lloj balotazhi. Pastaj qe dhe ndërhyrja e Neritanin që u la të ishte Saliu dhe në këtë mënyrë u konfirmua Saliu”, tha Ruli.

Ruli flet për Fatos Nanon: Martirizimi i dha pushtetin, çfarë modeli la pas

Ish-ministri Genc Ruli ka qenë një prej personazheve politikë të rëndësishëm të 30 viteve pluralizëm të vendit tonë. Në një rrëfim për emisionin “Opinion” ai ka folur për marrëdhënien që ka pasur me ish-kreun e PS-së, Fatos Nano.

Ruli tha se ka pasur njohje me Nanon. Sipas tij, ai konsolidoi pushtetin në krye të Partisë Socialiste pasi u fut në burg. Megjithatë, për Rulin, Nano ka lënë një model kolegjialiteti mbi PS-në dhe strukturat e saj.

“Fatosi ka qenë në një gjimnaz me mua. Pastaj ishte pedagog i jashtëm i Ekonomikut. U ndeshnim. Kishim njohje, goxha njohje me Fatosin, pastaj qe politika, qe politika që njëherë pak i nervozuar më tha kur ishte kryetar i PS “pse çfarë diference ka në mendime, në liberalizëm filozofi mes meje, Gramozit dhe ty. Madje kam qenë dhe më liberal se ty”. “Po”, i thashë unë. Ndryshimi qe në atë sekondë, në atë moment. Përgjithësisht kam pasur respektin për të në formatin e tij intelektual. Në lidhje me qeverisjen dua të them, Fatosi si kryetar partie së pari, konsolidimin e pushtetit ia dha burgu. Në momentet e para ai qe një figurë krejt e re e papërshtatshme për trupin e Partisë së Punës dhe e shihnin si të huaj. Martirizimi i dha pushtetin. Fatosi në finale la një vijë të qartë të një liberalizmi konseguent nga ana e tij. Një liberalizim që vinte dhe nga një lloj moskokëçarje, por ama la një model kolegjialiteti mbi emrin e partisë dhe strukturave të partisë”, tha Ruli.

 Ruli ka qenë ministër i parë i Financave në qeverinë e stabilitetit. Edhe në qeverisjen e Berishës më vonë ka mbajtur sërish role të rëndësishme si ministër Ekonomie dhe Bujqësie.

Ruli: Rama është një njeri marketingu i përsosur, por shumatore e defekteve të…

Genc Ruli gjatë rrëfimit që ka bërë në emisionin “Opinion” ka folur edhe për kryeministrin Edi Rama. Ruli është shprehur se e ka njohur kreun e qeverisë që përpara viteve 90 dhe ka pasur një raport jo të afërt, por miqësor me të. Sipas ish-ministrit të qeverisë Berisha, Rama është një njeri marketinku, por jo realizues kur vjen puna tek zbatimi i reformave.

“Edi Rama është një tjetër pjellë. Në radhë të parë Edi Ramën duhet ta shpjegosh pasi ta kesh dëgjuar pasi të flasë për veten. Njeriu ka gjithmonë një përfytyrim për veten që është i ndryshëm nga përfytyrimi që kanë të tjerët për të. Problemi është sa distancë kanë këto. S’do doja të bëja një gabim në këtë perceptim, por e kam njohur që të ri, që para 90, kemi pasur një raport jo të afërt, por gjithmonë miqësor dhe me respekt për njëri-tjetrin deri në 2007 kur ai qe kryetar bashkie, unë ministër i qeverisë Berisha. Edi Rama si formulë më këmbëngulëse, si imponim më këmbëngulës është që unë jam ndryshe nga liderët politikë, jo vetëm i tranzicionit dhe jo më tej dhe unë jam ai që kam bërë më shumë se të tjerët në këto 30 vjet. Është e pamundur matematikisht t’i ketë bërë se nuk i ka bërë së pari dhe se ai ka vetëm një katalog të reformave të shpallura. Është një njeri i marketingut i përsosur. Ai do ishte presidenti i një shoqërie marketingu shumë të suksesshme. Por politika nuk është vetëm spektakël. Kur vjen puna tek realizimi po të marrësh reformat e Ramës janë të realizuar kryesisht keq dhe 12 reforma të parealizuara. Nga natyra ai nuk është karakter realizues. Ai është karakter që ka ide”, tha Ruli.

Sipas Rulit, Rama është shumatore e defekteve që kanë pasur të gjithë paraardhësit e tij në krye të qeverisë.  

“Për mua ai ka diçka që ua kalon të tjerëve. Ai ka pothuajse të gjitha defektet e veçanta që kanë pasur paraardhësit e tij. Është një shumatore e defekteve që e kanë pasur ata. Dhe në finale e bën një figurë më komplekse më defektuese që mund të ketë prodhuar lidershipi shqiptar”, tha Ruli.

“Basha i sinqertë me veten, i ka kuptuar dhe pranuar gabimet”

Si një njeri me karrierë të gjatë politike, Genc Ruli e sheh kreun aktual të Partisë Demokratike si një politikan që sjell një frymë ndryshe dhe një model për të cilin Shqipëria ka nevojë. Në një intervistë për emisionin “Opinion”, Ruli vlerëson se sukseset dhe mos sukseset e kryedemokratit janë të barabarta deri më tani, ndërsa mendon se ka reflektuar mbi gabime dhe ka kuptuar përse i ka bërë ato.   

Si e shikoni Lulzim Bashën, por i pa ndikuar nga raporti aktual me PD-në?

Raporti me Lulzim Bashën, ka prevaluar gjithmonë më shumë personalja se politikja. Qëkur jam njohur në fillim, pavarësisht dhe diferencës së moshës, kemi pasur një raport miqësor, deri diku dhe intim. Në momentet e vështira, për atë qeverisja qe më e vështirë sesa mua, sesa ai qe i ri.

Kur hyn tek pjesa politike, raporti jonë tensionohet dhe kjo fillon kryesisht pas 2014-s, kur ai merr rolin e liderit të partisë. Sigurisht Lul Basha ka tjetër lloj inkubacioni politik, krahasuar me 3 figurat e mëparshme.

Ka shumë njerëz që mendojnë se figurat e deritanishme kanë qenë shumë karizmatikë, shumë të zhurmshëm, me shumë vorbull rreth vetes së tyre, për mirë apo për keq.. ndërsa Basha u duket pak më pa formë…

Do doja që shoqëria shqiptare të fillonte të largohej disi nga ajo karizma e vrullshme prej kreshniku, që përgjithësisht është mësuar të ketë tek liderët shqiptarë. Të tingëllojë më shumë fjala princ, sesa drejtues. Në këtë format Basha vjen mëse pranueshëm. Në shkollimet e tij, në formatin e sjelljes, në fjalorin e tij. Thashë, ka një inkubacion politik jo të kapur në ngjarje kaq të vrullshme sa tonat. Po na plas mua dhe ne si burra politik me sforco të madhe brenda pak orësh, brenda pak muaj, kështu që në provat e deritanishme i ka ndarë si të thuash barabartë sukseset dhe mos sukseset. Mendoj që ka reflektuar, ka reaguar mbi ato çka ka bërë gabim dhe përse i ka bërë gabim. Sepse ka rëndësi të kuptosh edhe pse e ke bërë gabim.

E ka kuptuar përse i ka bërë gabim?

Mendoj që i ka kuptuar. Kjo është një konfidencë që njeriu e ka rrëfim me veten, reagim me veten dhe sinqeritet me veten. Është më i vështirë sinqeriteti me veten.

Ruli: Meta nuk mund të jetë lideri i një partie të madhe

Kur vjen puna tek Ilir Meta, Genc Ruli vlerëson se ai nuk do të jetë kurrë lider i një partie të madhe, një gjë të cilën sipas tij, e ka kuptuar edhe vetë Meta. Pikërisht prej kësaj, Ruli thotë se Meta arriti që me intutitën e tij politike, të gjente vendin e tij duke krijuar një parti votëthithëse, nga më efiçentet.

Po Ilir Meta?

Ilir Meta ka luajtur në të tjera përmasa.

E keni njohur edhe atë, e keni pasur student?

Ilirin nuk e kam pasur student, nuk jepja tek Ekonomia Politike, ndoshta i kam zëvendësuar disa herë, pak njohje kam pasur. E kam njohur prapa, gjatë Lëvizjes Studentore dhe për më tepër këta ishin tek FRESH-i. Këtë dhe Pandin, si të thuash, tek pjesa socialiste rrija më mirë me këta të rinjtë, ndihesha më komod me ta, etj. Ilir Meta, në fakt, ose ngaqë nuk i është dhënë mundësia, ose ngaqë e ka kuptuar, që asnjëherë nuk do të ketë një nga partitë e mëdha dhe nuk mund të jetë lideri i një partie të madhe.

Përse nuk mund të jetë?

Ndoshta nuk iu është dhënë rasti deri më sot, ose ndoshta nuk do të arrijë dot kurrë të jetë. Unë nuk di ta shpjegoj këtë, por di që nuk ka për të qenë, i një partie të madhe. Për këtë arsye, prapë tregoi një intuitë politike që të gjente vendin e tij, në këtë fushë shahu që dominohej nga këta dy kuaj të mëdhenj. Dhe mendoj krijoi një organizëm politik, i bazuar më së tepërmi tek thirrjet klienteliste dhe klaniste, ku njerëzve u premtonte jo formula të përgjithshme që i premtohen elektoratit, por formula personale të plotësimit të dëshirave. Ama krijoi një makinë votëthithëse, ndoshta nga më efiçentet në momente të caktuara kohe. Këtë pushtet të krijuar nga një parti e vogël në raport me të mëdhatë, në një kohë që të mëdhatë djerreshin me elektoratin e tyre, ose lodheshin në luftën e tyre, e ka shfrytëzuar me art për të marrë një pushtet mbi proporcional, jo proporcional me partinë që ka. /tvklan.al