Emisioni “Opinion” në Tv Klan sjell një intervistë të rrallë të një prej njerëzve që ka zgjidhur disa prej çështjeve më të rëndësishme në botë. Monsignor Vincenzo Paglia, njëri prej eminencave gri të Vatikanit, kreu i Sant’ Egidio numëron një mori arritjesh dhe ndikimi i tij është shtrirë edhe në çështjen e Kosovës dhe Serbisë.
Ai kujton sesi organizoi takimin mes Papës e Rugovës sepse kishte kuptuar nevojën e lirisë të shqiptarëve të Kosovës. Njëkohësisht, Monsignor Vincenzo Paglia ka negociuar për marrëveshjen e arsimit në Kosovë mes Rugovës dhe Millosheviçit. Këtë të fundit e përshkruan si një diktator, por mendon se zgjoi tek ai një ndjesi të mirë.
Millosheviçi mendonte se nëse në Kosovë niste lufta, masakra e Bosnjes do të ishte si Disneyland para asaj që do të priste vendin. Në këto kushte, në bisedat me Rugovën, u ra dakord që të punohej për autonominë e Kosovës për të shmangur katastrofën.
Monsignor Vincenzo Paglia: Unë organizova sërish takimin mes Papës dhe Rugovës sepse e kisha kuptuar nevojën e lirisë së shqiptarëve të Kosovës.
Blendi Fevziu: Më duhet t’ju pyes, më 1996 Sant’Egidio bëri një marrëveshje midis Ibrahim Rugovës dhe Millosheviçit. Si ishte Millosheviçi si njeri?
Monsignor Vincenzo Paglia: Ishte një diktator. Unë mendoj se zgjova një ndjenjë të mirë.
Blendi Fevziu: Në ç’kuptim?
Monsignor Vincenzo Paglia: Në mendjen e tij dhe në sjelljen e tij.
Blendi Fevziu: Po ai e njihte fuqinë e Vatikanit.
Monsignor Vincenzo Paglia: Ai e dinte që unë gjatë luftës së Balllkanit e kam ndihmuar popullin serb. Gjatë bombardimeve të Beogradit unë isha atje.
Blendi Fevziu: Po.
Monsignor Vincenzo Paglia: Për të ndihmuar Serbinë.
Blendi Fevziu: Më 1999.
Monsignor Vincenzo Paglia: Edhe përpara, gjatë luftës. Isha dëshmitar i vullnetit të Millosheviçit për të pritur Papën. Qe patriarku i Beogradit që nuk deshi, ai nuk deshi.
Blendi Fevziu: Dhe ai nuk e takoi kurrë.
Monsignor Vincenzo Paglia: Papën? Jo. Do ta kishte takuar nëse do të kishim lejuar një udhëtim që Papa donte të bënte duke përfshirë Zagrebin, Sarajevën dhe Beogradin.
Blendi Fevziu: Pas marrëveshjes së Daytonit.
Monsignor Vincenzo Paglia: Po. Fatkeqësisht kjo nuk ndodhi dhe unë kisha shumë komunikime me Millosheviç për të shmangur bombardimin e Beogradit.
Blendi Fevziu: Dhe ai nuk pranoi?
Monsignor Vincenzo Paglia: Jo, jo ai kishte pranuar, pranoi që ç’ke me të. Kur ai më tha që nëse aleatët, perëndimi do të kishte prekur Kosovën, ajo që kishte ndodhur në Bosnje do të ishte si Disneyland.
Blendi Fevziu: E kam dëgjuar këtë kur e keni thënë edhe në Kosovë. A është e vërtetë?
Monsignor Vincenzo Paglia: E vërtetë. Dhe unë aty u terrorizova.
Blendi Fevziu: Pra thoshte që nëse fillonte lufta në Kosovë, Bosnja do të ishte një Disneyland.
Monsignor Vincenzo Paglia: Ajo që ka ndodhur në Bosnje është një lojë, këtu do të jetë më keq.
Blendi Fevziu: Po pse ishte kështu?
Monsignor Vincenzo Paglia: Sepse për Kosovën edhe sot nëse shkoni në Beograd ka një baner të madh përgjatë një sheshi të tërë ku shkruhet “Serbia pa Kosovën është si njeriu pa zemër”. Edhe sot e kësaj dite.
Blendi Fevziu: Millosheviçi kështu mendonte?
Monsignor Vincenzo Paglia: Ekzaktësisht. Pikërisht kështu.
Blendi Fevziu: Po, ai filloi të vriste burra, gra, fëmijë, të gjithë.
Monsignor Vincenzo Paglia: Kur unë kuptova që lufta do të ishte e tmerrshme, unë fillova të komunikoj edhe me Ibrahim Rugovën.
Blendi Fevziu: Ia shpjegove se ç’mendonte Millosheviçi?
Monsignor Vincenzo Paglia: Pikërisht. I thashë Ibrahim, historia punon për ju por ndërkohë për të shmangur drama katastrofike, përdorim këtë kohë autonominë më të lartë, jo për pavarësinë e Kosovës.
Blendi Fevziu: Po ai çfarë ju tha?
Monsignor Vincenzo Paglia: Rugova sigurisht, pranoi. E kuptoi me një largpamësi të jashtëzakonshme.
Blendi Fevziu: A është e vërtetë që Rugova u bë katolik?
Monsignor Vincenzo Paglia: Jo. Rugova… ai e donte rruzaren. Rugova nuk është se u bë katolik, familja e tij u detyura të bëhej islamike. Kultura e tij franceze e kishte në njëfarë mënyre, regjistruar në një horizont të përgjithshëm krishterimi dhe ai në këtë kuptim, e donte këtë perspektivë të krishterë.
Blendi Fevziu: Po ai nuk u konvertua?
Monsignor Vincenzo Paglia: Jo, nuk ishte e nevojshme, për mendimin tim.
Blendi Fevziu: Dhe në këtë moment kur ju folët me Rugovën, shpërtheu lufta sepse ushtria…
Monsignor Vincenzo Paglia: Jo, jo çfarë ndodhi… Arrita që të krijoja dy komisione, e binda edhe Millosheviçin dhe i thashë president, ju duhet t’i jepni shqiptarëve të Kosovës gjithë të drejtat e botës, përndryshe janë të skllavëruar dhe ai e kuptoi.
Blendi Fevziu: E pranoi?
Monsignor Vincenzo Paglia: Po, e pranoi. Unë mund t’ju them se procesi i autonomisë së Kosovës ecën përpara mund t’ju garantoj që do të ketë një progres paqësor. U sigurova për këtë me SHBA, me qeverinë italiane të cilët plotësisht ranë dakord dhe nisëm procesin.
Përkthimi i intervistës është realizuar nëpërmjet Inteligjencës Artificiale që ka riprodhuar zërin origjinal të Monsignor Vincenzo Paglia./tvklan.al