Fjoralba Mishaxhi: “Zoti Gjata, në projektligjin e paraqitur në Kuvend nga Partia Socialiste veç të tjerash kërkohet që, kur objekti i hetimit ka të bëjë me çështje që lidhen me zgjedhjet e përgjithshme apo çështje të qeverisjes vendore, shumica e anëtarëve të komisionit hetimor parlamentar duhet t’i takojë partisë më të madhe që është në opozitë. A mund të përdoret politikisht kjo nga Partia Socialiste kjo e drejtë, sigurisht në rast se do të sanksionohet si e tillë?”

Çlirim Gjata: “Atëherë mund të them që u njoha nëpërmjet medias, projektligjin e paraqitur në lidhje me ndryshimin e ligjit për organizimin dhe funksionimin e komisioneve hetimore dhe pashë, nuk mund të mendojë që ka një ndryshim, sepse dihet ai ishte ligji. Çështja është, po të nisemi direkt nga pika që përmendët juve, bëhet fjalë për një rast konkret të shprehur në ligj. Ligji është një akt normativ me karakter të përgjithshëm, domethënë organizimi i funksionimit të komisionit hetimore për të gjitha llojet e hetimeve që mund të bëjë parlamenti. Nuk mund të vetë veçosh në ligj një rast. Një rast mund të miratohet qoftë edhe me një ligj të veçantë, por e ke, është Kodi Zgjedhor që merret me zgjedhjet. Nuk mund të bësh një ligj për gjithë llojet e hetimeve dhe në një nen të veçantë të vendosësh vetëm çështje zgjedhore dhe duke dalë pastaj tek pyetja juaj, që a mund t’i jepet mazhorancës ajo, jo vetëm për këtë rast. Dhe unë do të thoja, madje, çështja e mazhorancës së komisionit hetimor të mos përmendet ligj qoftë për njërën palë, qoftë për tjetrën, qoftë për atë që ka mazhorancën politike që ka qeverisjen, qoftë për atë që është në opozitë. Pse? Sepse mund të shërbejë si abuzim nesër. Mund të shërbejë si një pengmarrje. Për gjithçka opozita mund të kërkojë komision hetimor, pra duke pasur dhe mund të bllokojë parlamentin. Po, patjetër që mund të përdoret. Kudo jo, vetëm këtu. Varet se si e kontrollon. Shoqëri ideale nuk ka, por nga ana tjetër unë do të thoja edhe një mazhorancë. Këtu nuk diskutoj për sot si është mazhoranca apo si është opozita. Prezumohen të ndershëm, nuk i hyjmë kësaj. Unë po diskutoj dhe në të ardhmen. Kurdo edhe një mazhorancë mund të abuzojë me këtë shumicën. Kjo i lihet rastit. Pra, kur të krijohet çështja mund të vijë një problem që vetë mazhoranca është e interesuar që t’ia lejë mazhorancën e komisionit hetimor opozitës dhe këtu s’ka asgjë të keqe dhe do ishte mirë që të mos futej ligj që të kufizohej o njëra o tjetra, përkundrazi të lihej hapur. Rast pas rasti. Del një rast hetimor i jepet mazhoranca dikujt. Pra, s’është e thënë, sepse mund të abuzohet shumë me këtë. Përdoret për abuzim, por do t’i kthehem edhe një argumenti tjetër, që nuk mund të hyjë rasti konkret në ligj. Nuk mund të vendosësh në ligjin për kthimin e pronave që A-së do t’i kthehet prona në këtë procedurë, ndërsa të tjerëve, gjithë të tjerat, do të bëhen në procedurë të përgjithshme sipas ligjit. Nuk mundet që zgjedhjet të kenë një procedurë hetimi nga komisioni hetimor, të veçantë në raport me hetimet e tjera. Për shembull rasti i prokurorit përgjithshëm, rastet e firmave piramidale, nuk e di që mund të hetohet mbrapa. Gjithçka se s’dua tani të them, duket sikur po kërkohet të hetohet diçka vërtet ndërkohë që nuk ka diçka për hetim. Por, çështja është që në qoftë se e parashikon në ligj këtë rast zgjedhor, pse mos të parashikosh edhe rastin tjetër? Por, ligji s’mund t’i parashikojë të gjitha rastet. Ligji vepron në mënyrë të përgjithshme. Çdo rast konkret pastaj hetohet, zhvillohet duke u bazuar në ligj.

Fjoralba Mishaxhi: “E qartë! Ju si jurist, zoti Gjata, jeni shprehur pak kohë më parë se kërkesa e opozitës për hapjen e kutive të votimit është një kërkesë e pabazuar në ligj dhe në të vërtetë tashmë paraqitja në Kuvend e këtij propozimi, e këtij projektligji për miratimin e ligjit për hapjen e kutive të votimit, ndoshta çon në vërtetimin e tezës tuaj se ky ligj nuk ka ekzistuar. Ndryshon diçka lidhur me këtë konstatim në kërkesën apo në kauzën, le ta quajmë, të opozitës? E bën atë më të vlefshme apo jo?”

Çlirim Gjata: “Unë lexova ligjin, projektin, që është dorëzuar dhe relacionin përkatës, siç e ka votuar media, në qoftë se ka diçka ndryshe, nuk e di. Problemi është, nuk është thjesht çështja që nuk ka pasur, ka pasur mangësi ligjore. Kërkesa e tyre për të hetuar, jo për të hetuar thjesht procesin zgjedhor, por për të hapur kutitë në formë hetimi, kam thënë është e pabazuar në ligj, sepse del jashtë juridiksionit të parlamentit. Cenohet haptazi ndarja e pushteteve. Është një veprim që i takon një pushteti tjetër, që është një institucioni tjetër që i takon një pushteti tjetër, që është Komisioni Qendror i Zgjedhjeve. Nuk mundet parlamenti të hyjë në këtë veprim konkret. Është pikërisht ajo që ka vendosur Gjykata Kushtetuese, është ai vendimi i cili debatohet dhe interpretohet aq shumë që nuk mund të hyjë si të thuash në punët e brendshme të një institucioni tjetër, komisioni hetimor. Pikërisht kjo kërkohet edhe në,kam parë neni 17, paragrafi i tretë. Nuk mundet qoftë edhe për arsye, që do të thotë, për arsye provash. Këto prova duhet të ekzistojnë më përpara pa t’i hysh hetimit, që të legjitimohesh të krijosh një hetim, jo të thuash me teket mua të bëj një hetim, se do gjej prova, se mbase do gjej prova, nuk hetohet kështu. Prandaj, kjo pra së pari nuk futet dot në një ligj të tillë, një dhe e dyta nuk mundet parlamenti të hetojë, i qëndroj asaj, sepse çdo veprim i tillë mund të ndodhë dhe gjithçka mund të ndodhë në parlamentet tona, por një veprim i tillë do të binte në kundërshtim me Kushtetutën, cenonte ndarjen e pushteteve. Asnjë pushtet s’do kishte garanci nesër dhe kjo pastaj do të përdorej sa herë ka zgjedhje, do përdorej ngre komision hetimor, hapim kutitë, mbaron kjo kjo, ky veprim, ribëhen zgjedhjet, kjo s’mbaron asnjëherë pastaj. Prandaj, gjërat janë të ndara nëpër pushtete, janë të ndara nëpër institucione.”

Fjoralba Mishaxhi: “Ka edhe një, nuk e di a të quaj, ide nga përfaqësues të opozitës, të cilët thonë se mazhoranca mund ta miratojë ngritjen e komisionit hetimor parlamentar, hapjen edhe të kutive të votimit dhe më pas të jetë po ajo që ta çojë çështjen në Gjykatën Kushtetuese. Si e komentoni ju këtë fakt?”

Çlirim Gjata: “Okej. Shumë shkurt do t’ju jap një argument. Së pari, në qoftë se flasim që t’i drejtohemi gjykatës, këto nuk bëhen siç e ka zakon politika në teorinë hidh e prit, kujt t’ia lëmë topin në derë dhe thuhej që mirë miratoje ti si mazhorancë për shkak të qetësisë politike, të transparencës e të tjerë e të tjerë, pastaj paditi në Gjykatë Kushtetuese, në qoftë se pretendon se është antikushtetuese. Kjo nuk shkon një herë ligjërisht, sepse nuk mundet paditësi të padisë atë që ka bërë vetë. Në gjykatë shkohet kur pretendon se të është shkelur një e drejtë dhe kur ke interes, në rivendosjen e së drejtës së shkelur. Në këtë rast, opozita do ta miratojë komisionin hetimor me votat e mazhorancës, se pa votat e mazhorancës se bën dot, atëherë mazhoranca do ta miratojë këtë objekt të komisionit hetimor, siç e do opozita, pastaj do shkojë t’i thotë Gjykatës Kushtetuese që është antikushtetuese, do ta padisë në gjyq. Pra, prishje, hidhe poshtë veprimin që kam bërë unë. Kjo nuk shkon teknikisht, nuk mund paditësi të padisë veten. Prandaj them që nuk qëndron. Zgjidhja e dhënë edhe ato të dërguarit e Këshillit të Evropës duhej të ishte paditur në Gjykatën Kushtetuese, të merrje edhe një mendim nga Komisioni i Venecias, nuk ka më mirë më në fund edhe hyrja e deputetëve në parlament. Më në fund fitoi Kushtetuta edhe kanë përballë argumente juridike. Tani jemi përballë argumentesh juridike. Pra, nuk kam zgjidhje politike për hartat politike, siç e dëgjojmë, që nuk është çështje juridike, por është çështje politike. Politika s’mund të dalë jashtë Kushtetutës dhe ligjeve. Sado, sado të jetë, duhet të zbatojë Kushtetutën dhe ligjet, nuk ka kuptim”.

Fjoralba Mishaxhi: “Zoti Gjata, ju falënderoj! Sigurisht që ky është një debat që me sa duket nuk mbyllet këtu, duhet të vazhdojë edhe për ca kohë, kështu që mundësia për të folur do të do të na rijepet. Sërish ju falënderoj për gjithçka thatë sot në studion e lajmeve”.

Çlirim Gjata: “Faleminderit juve!”./tvklan.al