Komisioni Europian në vlerësimin që i ka bërë Shqipërisë në harkun e 1 viti, vlerëson ecurinë e mirë në disa fusha, por tërheq vëmendjen për qëndrimin në vendnumëro në disa hallka të tjera në të 4 pushtetet e analizuara.

Një nga pikat që vlerësohet pozitivisht në dokumentin e progres-raportit është procesi i integrimit dhe vullneti për të përmbyllur gjithë reformat që kërkohen për anëtarësimin në harkun e 3 viteve të ardhshme.

“Qeveria shqiptare ka shpallur objektivin e saj për mbylljen e negociatave të anëtarësimit deri në fund të vitit 2027 dhe Komisioni është i gatshëm të mbështesë këtë objektiv ambicioz. Për këtë qëllim, është thelbësore që autoritetet të intensifikojnë më tej ritmin e reformave të orientuara drejt BE-së, veçanërisht në sundimin e ligjit, zbatimin e tij, në luftën efektive kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, dhe promovimin e të drejtave themelore, duke përfshirë lirinë e medias, të drejtat e pronës dhe pakicat. Angazhimi aktiv i Shqipërisë gjatë mandatit të saj si anëtare jo e përhershme në Këshillin e Sigurimit të OKB-së deri në fund të vitit 2023, si dhe të dhënat e saj të përafrimit të plotë me politikën e përbashkët dhe të jashtme të sigurisë së BE-së, dëshmojnë për zgjedhjen e saj strategjike për anëtarësimin në BE dhe rolin e një partneri të besueshëm ndërkombëtar.”

Në arritjet në luftën kundër korrupsionit, meritat i jepen Strukturës së Posaçme Antikorrupsion, ndërkohë që perceptimi për këtë fenomen vazhdon të mbetet i lartë tek publiku.

“Perceptimi tek publiku, ekspertët dhe bizneset është se ka një nivel të lartë korrupsioni në sektorin publik. Ky perceptim ka mbetur relativisht i qëndrueshëm në vitet e fundit. SPAK, ka vazhduar të japë rezultate të mira në hetim, ndjekje penale dhe dënimet në rastet e korrupsionit të nivelit të lartë, duke përfshirë ato që përfshijnë politikanë të nivelit të lartë dhe zyrtarët. Kapaciteti i SPAK në hetimet financiare është rritur dhe përdorimi sistematik i financave hetimet dhe konfiskimet e pasurive janë përmirësuar. Në përgjithësi, korrupsioni mbetet një problem serioz. Ligji i amnistisë bëri që 40 persona të dënohen nga gjykatat e SPAK të falen plotësisht dhe 65 të tjerëve iu reduktua dënimi, gjë që ngre shqetësime. Nevojiten masa të dedikuara për të trajtuar korrupsionin në sektorët më të cënueshëm, duke përfshirë polici, dogana, kadastra dhe prokurimi publik.”

Sa i takon jetës parlamentare, shqetësim mbetet polarizimi i lartë dhe nënviziohet fakti se palët nuk arritën të adresojnë rekomandimet e OSBE-ODIHR për Reformën Zgjedhore.

“Skena politike vazhdoi të shënohej një pikë të lartë polarizimi në sfondin e ndarjeve të vazhdueshme brenda partisë më të madhe opozitare. Kjo ka dobësuar më tej efektivitetin, transparencën dhe objektivitetin e punës së Parlamentit. Gjatë periudhës raportuese, Kuvendi nuk ka respektuar disa nga vendimet e Gjykatës Kushtetuese. Këto kishin të bënin me antikushtetutshmërinë e disa ndryshimeve në Ligji për komisionet hetimore si dhe përputhshmërinë e mandatit të deputetit të mazhorancës qeverisëse. Mbikëqyrja e Parlamentit ndaj ekzekutivit mbeti e dobët. Shumica e nismave legjislative janë paraqitur nga Këshilli i Ministrave. Gjatë periudhës raportuese, Parlamenti edhe një herë nuk arriti të emërojë kryetarët dhe anëtarët e disa institucioneve, duke përfshirë Avokatin e Popullit dhe Komisionerin për Mbrojtjen nga Diskriminimi.”

Ndërkohë vlerësohet nisma e shumicës për Komisionin e Posaçëm Antikorrupison, por kërkohet kujdes për të mbajtur një ekuilibër kushtetues.

“Një komision i posacëm AD HOC parlamentar nisi punën në Korrik pa pjesëmarrjen e opozitës. Në këtë proces reformash do të kërkohet vëmendje për të ruajtur ekuilibrat kushtetues, si dhe koherencën me angazhimet e Shqipërisë në bazë të procesit te anëtarësimit në BE, duke përfshirë parimin e pavarësisë së gjyqësorit dhe pakthyeshmërinë e reformës në drejtësi 2016.”

Politika e jashtme dhe ekonomia ne tërësi vlerësohen pozitivisht në dokumentin analitik të Komsionit Europian.

“Shqipëria ka një nivel të mirë përgatitjeje në fushën e politikës së jashtme, të sigurisë dhe të mbrojtjes. Po ashtu ka një nivel të mirë përgatitjeje në zhvillimin e një ekonomie tregu funksionale dhe ka bërë disa përparime në këtë fushë.”

Aty ku vëren stanjacion është liria e medias.

“Në fushën së lirisë së shprehjes dhe nuk ka bërë asnjë përparim gjatë periudhës raportuese të përmirësojë kushtet e punës së gazetarëve, veçanërisht duke forcuar mbrojtjen e punësimit dhe të drejtave sociale të gazetarëve dhe sigurimi i kodit të punës është aplikuar në mënyrë të vazhdueshme.”

Raporti vjetor i progresit do t’i dorëzohet paraditen e nesërme Kryeministrit dhe më pas të gjitha institucioneve.

Tv Klan