#Opinion | Emision politik live nga #BlendiFevziu në #TvKlan Emisioni politik më i ndjekur dhe më i preferuar në ekranet shqiptare.
“Opinion” vjen në katër takime çdo javë – e hënë, e martë, e mërkurë dhe takimi tradicional i të enjtes mbrëma.
Të ftuar : Arlind Ahmetaj, Elton Karai, Ergys Mërtiri, Avenir Peka, Gerta Zaimi, Justinian Topulli
Një prej befasive më të mëdha që këtë fundjavë shokoi shoqërinë shqiptare. Një shkrim i New York Times i publikuar më 22 shtator, ka në faqen e saj të parë një pamje të Kryegjyshatës së Bektashinjve. Shkrimi i Andrew Higgins ishte befasues por në të citonte kryeministrin Edi Rama dhe kryegjyshin Botëror Bektashi, Baba Mondin.
Në të jepej lajmi për krijimin e një shteti bektashi sipas modeleve të shteteve tëë vogla pa përcaktuar formën e regjimit, nëse do të ketë një formë të drejtpërdrejtë apo të centralizuar të pushtetit. Të dhënat janë të paqarta. Lajmi ka ngjallur një reagim të meenjëhershëm ndër aktorët kryesorë në Shqipëri. Disa e kanë marrë me të qeshur, me seriozitet apo me nervozizëm duke e konsideruar si lajm që mund të shkaktojë probleme të brendshme. Reagimi i ndërkombëtarëve është në nivel mediatik.
Si funksionojnë shtetet e vogla në Europë? Cilat kanë qenë shkaqet e krijimit dhe ekzistencës së tyre sot? Si është nga ana e legjislacionit? Çfarë ka ndodhur me raportin e kryegjyshatës bektashiane?
Deri më tani është thënë që do të ketë pasaportën jeshile, shteti do të jetë 27 hektarë. Nuk do të ketë gjykata, por një shërbim sekret. Pak orë pasi NY Times publikoi këtë gjë, kryegjyshata nxori një email të çuditshme ku kërkoi që të gjitha pyetjet të adresoheshin në [email protected].
A mund të krijohet shteti i ri Bektashi brenda Shqipërisë? Juristi sqaron detajet
Ideja e bërë publike në fundjavë për krijimin e një shteti Bektashi brenda Shqipërisë, nën modelin e ngjashëm të Vatikanit, ka ngjallur shumë diskutime dhe ka zënë hapësirë mediatike.
Por sa e mundur është një gjë e tillë? Juristi Arlind Ahmetaj, i ftuar në emisionin Opinion në Tv Klan, ka bërë paralelizma me shtete të tjera të ngjashme.
“Lajmi m’u duk shumë i çuditshëm. Përgjithësisht ka patur marrëveshje dypalëshe me shtetin unitar në atë rast. Dhe në rastin e Vatikanit është firmosur një marrëveshje mes Papës dhe Musolinit në 1929. Ka një lloj simetrie se si këto shtete janë formuar. Konteksti historik është tërësisht i ndryshëm. Marrëveshja me Vatikanin lidhet me të drejtën e territorit, ka të drejta sa i përket administrimit të brendshëm. Megjithatë Vatikani deri në 2008 miratonte automatikisht legjislacionin italian. Ndryshimi erdhi si pasojë e nismave të reja që quhen pro jetës, siç është aborti, dhe u vendos të ndërpritej miratimi automatik i legjislacionit. Vatikani ka një trupë mbrojtjesh zvicerane për Papën. Kanë pasaporta. Edhe te rasti i San Marinos është pak a shumë e ngjarjes me Monakon. Ka qenë e ndarë para unifikimit të Italisë dhe më pas qëndroi e ndarë”.
Juristi shpjegon se Shqipëria duhet të ndryshojë Kushtetutën nëse do të ketë një shtet Bektashi brenda shtetit.
“Dispozita e nenit 1 është që shteti shqiptar është unitar dhe i pandashëm. Në këtë rast flitet për një shtet të pavarur, është përmendur Vatikani si krahasim. Nëse do ketë kufij, do duhet të ketë ndryshime kushtetuese. Fillimisht duhet ndryshuar Kushtetuta, dy dispozita do duhet të rishikohen. Ndryshimi i Kushtetutës në Parlament është forma e parë. Çdo ndryshim kushtetues shkon për miratim te Presidenti”.
Propozimi për krijimin e shtetit Bektashti në Shqipëri u bë publik në fundjavë në gazetën amerikane New York Times, ku citonte deklaratë të Kryeministrit Edi Rama dhe Baba Mondit.
Shtet i ri Bektashi në Shqipëri? Mërtiri: Qesharake dhe aspak serioze
Analisti Ergys Mërtiri e quan qesharake dhe aspak serioze si vizion idenë e krijimit të një shteti Bektashi brenda Shqipërisë. I ftuar në emisionin “Opinion” në Tv Klan, Mërtiri shprehet se nëse kjo ide bëhet realitet, atëherë duhen ndryshuar parimet themelore të kushtetutës.
Ergys Mërtiri: Problemi im është a ta marr me të qeshur apo jo. Nisma është qesharake, nuk është asapk serioze si ide, si vizion. Argumentat janë akoma më banale se sa vetë nisma. Është pa sens. Ideja që edhe vetë Kryegjyshata e mbron, prapë pa sens sepse nuk mund të thonë se ne jemi feja e vërtetë. Kjo është një nga ato nisma që prodhon të kundërtën e asaj që pretendon se do të prodhojë. E shëmtuar mënyra se si i qasen.
Është problem kushtetute, nisesh të bësh diçka kundër kushtetutës, parimeve themelore të kushtetutës, nuk bëhet fjalë për një ligj periferik. Të sjellësh një kushtetutë të re vetëm se kërkon një kapriço. Nuk besoj se kërkohet nga jashtë. New York Times-in e ka thirrur Rama. Rama thotë se nuk e ka konsultuar me partnerët tanë. Unë nuk shoh interes që mund të kenë për shembull amerikanët apo ndonjë shtet tjetër. Nuk gjej dot. Unë besoj që kjo ka të bëjë me mendjen totalitare që ka Rama. Të gjitha gjërat i thotë jashtë, nuk na i thotë ne.
Shtet Bektashi në Shqipëri/ Gazetarja: Kur politika “fut hundët” tek feja, ndodhin probleme
Gazetarja Gerta Zaimi e gjen të pavend idenë e krijimit të një shteti Bektashi brenda Shqipërisë.
Në emisionin Opinion në Tv Klan, Zaimi u shpreh se fillimisht u habit nga ky propozim. Por kritikon faktin përse duhet të vinte një ide e tillë nga politika.
Siç u shpreh gazetarja, problemet fillojnë kur politika ndërhyn në çështje fetare.
“E para është habia njëherë që ndodhi. Shoh problemin e krahasimit me Vatikanin që nuk qëndron fare, Vatikani është shtet ka 2 mijë vjet. Nuk qëndron fare krahasimi. Gjëja tjetër që më prek është sepse unë nuk jam fetare, por më shqetëson fakti që vjen nga politika propozimi. Kur ka futur hundët politika në gjërat fetare ka krijuar probleme. Ku politika ndërhyn në çështje fetare, feja dëmtohet dhe dëmtohen njerëzit. Gjëja e tretë që nuk më pëlqen është ajo ku thuhen është Islam i moderuar, që thotë Baba Mondi, si mund ta përcaktosh që ai qenka shumë simpatik si Islam. Baba Mondi nuk e ka të vërtetën absolute. Faktikisht vendos Baba Mondi që ky është një ekstremizëm ‘cool’ që mund t’i jepet dora. Pse e bën propozimin politika? Sinqerisht jam e ç’armatosur”, u shpreh gazetarja Zaimi.
Shteti Bektashi, një pretekst? Peka ngre dyshime: Qëllimi është statusi i Kishës Serbe në Kosovë
Gjatë fundjavës u bë publike ideja e krijimit të një shteti Bektashi brenda Shqipërisë, i ngjashëm me modelin e Vatikanit. Për të folur më shumë lidhur me këtë në studion e emisionit “Opinion” në Tv Klan ndodhet eksperti në çështjet e sigurisë, Avenir Peka i cili jep këndvështrimin e tij në qëllimin e kësaj lëvizje.
Peka shprehet se përmes kësaj po bëhet përpjekje që të krijohet precedenti për statusin e ardhshëm të Kishës Serbe në Kosovë. Kjo sipas ekspertit hap lojë tjetër, atë të krijimit të një shteti të vogël serb brenda territorit të Kosovës.
Avenir Peka: E para njëherë jo vetëm që nuk ka Amerikë pas kësaj, por është tërësisht anti-amerikane, sepse synimi kryesor që kanë Shtetet e Bashkuara të Amerikës edhe NATO në rajon është stabiliteti. Kjo vetëm stabilitetit nuk i intereson. E para njëherë, Baba Mondi të flejë i qetë sepse kjo nuk ka për të ndodhur se nuk e lejojnë shqiptarët. E dyta ai duhet të ketë kujdes që të mos lejojë as joshjen dhe as shantazhin për tu bërë pjesë e lojërave anti-kombëtare dhe anti-shtetërore të Edi Ramës. E treta ai aty u shpreh se mund të më konsiderojnë të çmendur. Ai jo vetëm që është i çmendur, por është një palaço që përfshihet në këto.
Blendi Fevziu: Po çfarë qëndron pas kësaj, a mund të më japësh një shpjegim?
Avenir Peka: Ajo që qëndron pas kësaj është kjo, e para ai do të krijojë precedentin për statusin e ardhshëm të Kishës Serbe në Kosovë. Po të shikosh historikun e përfshirjes së Edi Ramës në Kosovë është e para përfshirja e tij për ndryshimin e kufijve, e dyta për Ballkanin e Hapur që ishte një konfederatë e re jugosllave, e treta futi hundët edhe te statusi i asiociacionit të Komunave serbe dhe tani fut hundët këtu. Tani cila është çështja? Statusi i Kishës Serbe në Kosovë është çështja më delikate për të ardhmen e Kosovës jo vetëm për sot, jo vetëm për dekadat e ardhshme, por edhe për shekujt e ardhshëm. E dyta pas marrëveshjes…
Blendi Fevziu: Pra ju po thoni që Rama po ndihmon serbët…
Avenir Peka: Absolutisht, është lojë më e madhe kjo. Pas marrëveshjes së Brukselit dhe anekseve të Ohrit, statusi definitiv i Kishës Serbe mbetet për tu diskutuar. Ajo që deri sot ka qenë kërkesa maksimale e Serbisë në raport me kishën Serbe në Kosovë ka qenë statusi i ekstraterritorialiteti në Kosovë. Kërkesa maksimale që është bashkëbiseduar ka qenë ekstraterritorialiteti i Kishës Serbe, kjo këtu hap lojë tjetër, hap lojën e një shteti të vogël serb brenda territorit të Kosovës. Nuk ka lidhje fare me bektashinjt. Bektashinjt po përdoren
“Termi ‘islam i moderuar’ është shqetësues”, Karai besimplotë: Do të gjendet rruga e maturisë
Lajmi i krijimit të një shteti sovran bektashi brenda territorit të Republikës së Shqipërisë është tema e mbrëmjes në emisionin “Opinion” në TTv Klan. Anëtari i kryesisë së Komunitetit Mysliman Shqiptar, Elton Karai thotë se për këtë çështje nuk ka pasur një shpjegim paraprak ose pas njoftimit.
Ai shton se është komunikuar edhe me komunitetet e tjera fetare, por të gjithë po presin për sqarime të mëtejshme pasi çështja dhe termat e përdorur janë të paqartë. Lidhur me termat, ai shprehet se krijojnë një paqartësi sepse konsiderohet islam i moderuar duke nënkuptuar sikur në vend ka edhe një qëndrim ekstremist. Karai përmbyll duke thënë se pritet një shpjegim dhe beson se do të gjendet rruga e maturisë.
Blendi Fevziu: Keni kërkuar zyrtarisht nga qeveria një shpjegim?
Elton Karai: Zyrtarisht nga qeveria nuk kemi kërkuar sepse është bërë kërkesa në mënyrë publike nga shumë personazhe dhe aty ka shumë elementë të paqartë, është edhe pak çështje delikate. Ne kemi përzgjedhur të ecim hap pas hapi që njëherë palët të reagojnë për paqartësitë të cilat i shprehin vetë.
Blendi Fevziu: Po me komunitetet e tjera fetare në Shqipëri, keni komunikuar?
Elton Karai: Kemi komunikuar, por edhe ata po tregohen të duruar.
Blendi Fevziu: Presim të dalin në një deklaratë të gjithë. Ju ishit të parët që nxorët deklaratën, por edhe ata duken të hutuar.
Elton Karai: Duken të gjithë të hutuar, edhe ne në krye të deklaratës gjëja e parë që e theksojmë është që kemi shumë pak informacion në lidhje me çështjen. Ka shumë koncepte, terma që po përdoren janë të gjithë në ajër, të pabazuar te diçka. Okej, duket bukur, islam i moderuar, bashkëkohor apo modern, temra të cilat përdoren në ligjërim.
Blendi Fevziu: Konkrete kemi vetëm njësitë, 27 hektarë thotë, megjithatë mund të jetë bërë përkthimi gabim, 27 hektarë apo 11 hektarë, mos është 27 akra.
Elton Karai: Pjesa shqetësuese për ne si komunitet fetar dhe si teologë, imamë, myftinj dhe shqetësimi që ka shkaktuar te besimtarët kjo deklaratë, ishte kryesisht si besimtarë, ne jemi në ndjekje të kësaj çështjeje me bisedime me palët që janë të përfshira në këtë situatë, është sidomos me konceptet që po shprehet kjo gjë, sepse të themi që dikush këtu përfaqëson islam të moderuar, do të thotë që në krahun tjetër ka një islam ekstremist, nëse ky është x Tarikat, KMSH çfarë është?
Blendi Fevziu: Pra ka hapur një diskutim të brendshëm që nuk ka ekzistuar.
Elton Karai: Që nuk ka ekzistuar. Kjo është gjëja që neve na shqetëson më tepër. Në Shqipëri ka një harmoni ndërfetare e cila është ndërtuar nga komunitetet.
Blendi Fevziu: Pra padashje ju jeni pozicionuar si radikalë në këtë rast, duke paraqitur një Tarikat…
Elton Karai: Nuk po themi ashtu, por ka disa paqartësi në këtë mes. Edhe personat që ligjërojnë, edhe termat që po përdoren janë ende të pakonsoliduar mbase edhe nga nxitimi, ne nuk i dimë. Dëshirojmë të presim dhe t’u japim mundësi personazheve të sqarohen dhe pastaj të ulemi dhe t’i sqarojmë me njëri-tjetrin se ne nuk kemi pasur asnjë konflikt me askënd dhe nuk besoj që të kemi sepse këtë ka treguar historia deri sot.
Blendi Fevziu: Mos është ajo që thotë Gerta, kur futet politika, fillojnë problemet?
Elton Karai: Besoj që do të gjendet rruga e maturisë
Nisma për shtetin Bektashi, teologu: Ka 2 vite që projektohet, Rama s’ka të drejtë të përcaktojë kush është Islami në të vërtetë
Nisma për krijimin e një shteti Bektashi brenda territorit të Shqipërisë, sipas teologut Justinian Topulli ka 2 vite që projektohet nga kryeministri Rama dhe njerëzit përreth tij. I ftuar në emisionin “Opinion” në Tv Klan, teologu është i bindur se synimet nuk janë ato që deklarohen. Topulli shton se kryeministri Rama nuk ka të drejtë të përcaktojë se kush është Islami në të vërtetë.
Justinian Topulli, teolog: Për mua nuk ishte e papritur se kjo nismë ka të paktën 2 vjet që projektohet nga kryeministri dhe njerëzit pranë tij. Njerëz që kanë punuar pranë tij dhe është përgatitur një draft. Kush janë pas tij, kjo nuk dihet. Jam i bindur se synimet nuk janë ato që deklarohen. Nuk ka nevojë të krijosh një shtet të një tarikati mysliman bektashi për të promovuar tolerancën dhe për të luftuar ekstremizmin. Bektashizmi, përtej rezervave që mund të kemi, përfaqëson vetëm si një grupim të vogël mes myslimanëve. Kështu, si mund të promovojnë ata tolerancën, aq më tepër që Baba Mondi thotë që “ne jemi Islami i vërtetë”. Ai nuk e ka këtë lloj tagri.
Kryeministri duke qenë një pushtetar laik, duke mos qenë mysliman, ai nuk është profet i Islamit dhe as nuk ka të drejtë, as morale dhe as fetare që të përcaktojë se kush është Islami në të vërtetë dhe aq më tepër të krijojë një shtet mysliman apo islamik siç e ka quajtur ai në mes të Shqipërisë. Ka shumë elementë intervista e tij. Deklarata e bektashinjve tha se “nënshtetësi do të marrin vetëm klerikët”. Ky territori i shtetit bektashi që do të jetë sovran do të jetë i hapur që të hyjnë të tjerët. Pse të theksohet për “New York Times” se do të ketë aty bare, klube, restorante që do të ju shërbehet raki aty dhe femrat do të jenë të lira? Klerikët bektashinj janë të gjithë meshujt. Atëherë pse theksohet kjo? A mos tentohet të krijohet tendenca për të krijuar një zonë sovrane që disa gjëra që nuk lejohen në shtetin shqiptar, të lejohen pikërisht aty, kjo është në pikëpyetje.
/tvklan.al