Sulmet ndaj presidentëve të Shteteve të Bashkuara kanë qenë gjithnjë ngjarje të rëndësishme dhe tronditëse, jo vetëm për historinë politike të vendit, por edhe mbarë globit.

Sulmi ndaj Ronald Reagan në vitin 1981 dhe sulmi i fundit ndaj Donald Trump ditën e djeshme, janë dy raste të tilla që meritojnë një analizë të thelluar. Megjithëse të dyja ngjarjet kanë përfshirë sulme ndaj ish-presidentëve, konteksti dhe natyra e tyre ndryshojnë ndjeshëm.

Më 30 mars 1981, Presidenti Ronald Reagan u qëllua jashtë hotelit Hilton në Washington, D.C., nga John Hinckley Jr. Ky sulm ndodhi vetëm disa muaj pasi Reagan kishte marrë detyrën si president i SHBA-së dhe u bë një nga ngjarjet më të rëndësishme dhe të tronditëse të dekadës.

Reagan u plagos rëndë, por mbijetoi. Tre persona të tjerë u plagosën: James Brady (sekretari i shtypit i Shtëpisë së Bardhë), Thomas Delahanty (oficer policie), dhe Timothy McCarthy (agjent i Shërbimit Sekret). Ngjarja përforcoi imazhin e Reagan si një lider i fortë dhe ndihmoi në rritjen e popullaritetit të tij. Sulmi gjithashtu çoi në ndryshime në ligjet e sigurisë dhe përforcimin e masave mbrojtëse për presidentin.

Ditën e djeshme më 13 korrik 2024, Donald Trump u përball me një tentativë sulmi gjatë një mitingu në New Hampshire, ku një individ tentoi të sulmonte Trump, por u ndalua shpejt nga shërbimi i sigurisë, duke parandaluar çdo dëmtim të ish-presidentit.

Detajet e plota mbi motivin e sulmit nuk janë bërë ende publike, por dyshohet të jetë e lidhur me tensionet politike dhe ndarjet e forta që kanë karakterizuar presidencën dhe pas-presidencën e Trump. Konfliktet politike dhe polarizimi në rritje kanë krijuar një klimë të tensionuar në SHBA, ku figurat publike shpesh bëhen objektiv i kundërshtarëve të tyre.

Trump u shpëtoi pa dëmtime dhe vazhdoi me aktivitetin e tij pas incidentit. Ngjarja mund të përdoret nga mbështetësit e tij për të forcuar imazhin e tij si një lider që përballet me kundërshtime të ashpra, ndërsa kritikët mund ta përdorin për të theksuar polarizimin e skenës politike amerikane. Sulmi ndaj Trump ka potencialin të ndikojë në klimën politike aktuale dhe të thellojë ndarjet ekzistuese.

Në kontekstik politik, sulmi ndaj Reagan ndodhi në një periudhë të hershme të presidencës së tij, duke e bërë atë një moment kritik për stabilitetin e administratës së tij të re. Në kontrast, sulmi ndaj Trump ndodhi pas mandatit të tij presidencial, gjatë një fushate për zgjedhjet e ardhshme, duke reflektuar tensionet e vazhdueshme politike dhe ndarjet e forta në shoqërinë amerikane.

Sulmi ndaj Reagan kishte një motiv personal dhe obsesiv të lidhur me një individ të caktuar, ndërsa motivi i sulmit ndaj Trump duket të jetë më shumë politik, duke pasqyruar polarizimin e thellë në skenën politike amerikane.

Reagan u pa si një hero dhe lider i fortë pas sulmit, dhe ngjarja rriti popullaritetin e tij. Ndërsa Trump vazhdon të jetë një figurë polarizuese dhe sulmi mund të përforcojë ndarjet ekzistuese në shoqërinë amerikane. Reagimi ndaj sulmit ndaj Trump mund të jetë i ndarë, me mbështetësit që e përdorin atë për të mbështetur narrativën e tyre dhe kundërshtarët që e përdorin atë për të kritikuar klimën politike.

Sulmi ndaj Reagan solli ndryshime në ligjet e sigurisë dhe përforcimin e masave mbrojtëse për presidentin. Ende mbetet për t’u parë nëse sulmi ndaj Trump do të ketë ndikime të ngjashme ose nëse do të kontribuojë në një përshkallëzim të mëtejshëm të tensioneve politike në SHBA.

Mirëpo këto nuk janë sulmet e vetme ndaj presidentëve amerikanë në të gjithë kuadrin historik të vendit, pasi disa prej tyre u kthyen realisht në atentate me pasoja fatale për të parët e vendit që konsiderohet si një nga më të fuqishmit në botë.

Abraham Lincoln, 14 prill 1865 – Presidenti Lincoln u qëllua në Teatrin Ford në Washington, D.C., nga aktori John Wilkes Booth. Lincoln vdiq mëngjesin e ardhshëm. Ky ishte sulmi i parë që çoi në vdekjen e një presidenti amerikan.

James A. Garfield, 2 korrik 1881 – Presidenti Garfield u qëllua nga Charles J. Guiteau në stacionin hekurudhor në Washington, D.C. Garfield vdiq nga plagët e tij më 19 shtator 1881.

William McKinley, 6 shtator 1901 – Presidenti McKinley u qëllua nga Leon Czolgosz, një anarkist, gjatë një vizite në Pan-American Exposition në Buffalo, New York. McKinley vdiq nga plagët e tij më 14 shtator 1901.

Theodore Roosevelt, 14 tetor 1912 – Ish-Presidenti Roosevelt u qëllua nga John Flammang Schrank gjatë një fushate për zgjedhjet presidenciale. Roosevelt mbijetoi dhe madje vazhdoi fjalimin e tij me plumbin ende në trup.

Franklin D. Roosevelt, 15 shkurt 1933 – Ishte një tentativë për të vrarë Presidentin e zgjedhur Franklin D. Roosevelt nga Giuseppe Zangara në Miami, Florida. Roosevelt shpëtoi pa lëndime, por kryetari i Chicagos, Anton Cermak, u plagos rëndë dhe vdiq disa javë më vonë.

Harry S. Truman, 1 nëntor 1950 – Dy nacionalistë portorikanë, Oscar Collazo dhe Griselio Torresola, tentuan të vrisnin Presidentin Truman në Shtëpinë Blair, rezidenca e përkohshme e tij. Torresola u vra dhe Collazo u arrestua. Truman shpëtoi pa lëndime.

John F. Kennedy,  22 nëntor 1963 – Presidenti Kennedy u qëllua për vdekje në Dallas, Teksas, nga Lee Harvey Oswald. Kennedy vdiq në vend. Ky ishte një nga sulmet më të njohura dhe të diskutueshme në historinë amerikane.

Gerald Ford,  5 shtator dhe 22 shtator 1975 – Presidenti Ford ishte objektivi i dy tentative për vrasje në një muaj. Squeaky Fromme dhe Sara Jane Moore tentuan, por asnjëra nuk ia doli. Ford shpëtoi pa lëndime në të dy rastet.

George H. W. Bush, prill 1993 – Një komplot për të vrarë ish-presidentin George H. W. Bush gjatë një vizite në Kuvajt u pengua. Komploti ishte organizuar nga shërbimi i inteligjencës irakiane. Bush shpëtoi pa lëndime.

Richard Nixon,  22 shkurt 1974 – Samuel Byck tentoi të rrëmbente një avion për të përplasur në Shtëpinë e Bardhë dhe për të vrarë Presidentin Nixon. Byck u qëllua dhe u vra nga policia para se të realizonte planin e tij.

29 tetor 1994 – Francisco Martin Duran hapi zjarr mbi Shtëpinë e Bardhë me një pushkë automatike. Clinton nuk ishte në rezidencë në atë kohë dhe askush nuk u lëndua.

Këto janë vetëm disa nga rastet e sulmeve dhe tentativave për sulme ndaj presidentëve të SHBA-së dhe figurave të rëndësishme politike ku vlen për t’u theksuar se çdo sulm ka kontekstin dhe motivet e veta, duke reflektuar kohët dhe tensionet e veçanta të periudhave të ndryshme historike.

Klan News